Niniejszy wpis omawia zagadnienie pn. decentralizacja w zakresie samego pojęcia jak i jej rodzajów. Także, do rzeczy.
Decentralizacja [def.] – sposób organizacji aparatu administracyjnego, w którym organy niższego rzędu nie są hierarchicznie podporządkowane organom wyższego rzędu, a więc organ wyższego rzędu nie może wydawać poleceń organom niższego rzędu w zakresie sposobu załatwiania określonych spraw,
Występuje tu samodzielność realizacji kompetencji własnych podmiotów – wyeliminowanie podporządkowania hierarchicznego z układu stosunków z organami zwierzchnimi.
Proces taki może nastąpić wyłącznie w drodze ustawowej.
Dopuszczalny nadzór weryfikacyjny – ocena legalności (zgodności z prawem) działań.
Podmioty zdecentralizowane to: jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty zdecentralizowane, pełniące funkcje z zakresu administracji publicznej (przedsiębiorstwa; zakłady administracyjne; samorząd zawodowy, organizacje pożytku publicznego, inne społeczne podmioty organizacyjne, np. kościół katolicki);
Rodzaje decentralizacji:
- terytorialna – wyposażenie organów administracji, zarządzającymi poszczególnymi jednostkami podziału terytorialnego, w taki stopień samodzielności wobec organów nadrzędnych, który uzasadnia uznanie ich za organy zdecentralizowane, np. samorząd terytorialny;
- rzeczowa – powierzenie samodzielnym organom lub organizacjom zarządzania określonymi rodzajami spraw.
Podwójność sytuacji podmiotu zdecentralizowanego – sytuacja, kiedy część kompetencji jest zdecentralizowana, a pozostałe odbywają się w sytuacji hierarchicznego podporządkowania.
>Zagadnienie opracowane na podstawie: Nauka administracji, pod redakcją Jana Bocia, Kolonia Limited 2013.<
