Sfery ingerencji administracji /funkcje administracji publicznej

Funkcje administracji to pojęcie używane przez pewne grono badaczy. Wrocławski ośrodek naukowy stoi na stanowisku, że właściwsze jest mówienie o sferach ingerencji administracji i to właśnie 6 sfer ingerencji administracji publicznej zostanie przedstawionych w niniejszym wpisie.

Zobacz też: Administracja publiczna – sposoby definiowania. Administracja publiczna a administracja prywatna

W niniej­szym wpi­sie omó­wio­ne jest 6 sfer inge­ren­cji admi­ni­stra­cji – zakoń­czo­ne baj­ką admi­ni­stra­cyj­ną. Dla­cze­go sfe­ry inge­ren­cji? Ponie­waż przed­sta­wia­ją one dzie­dzi­ny życia spo­łecz­ne­go, w któ­ry­ch dzia­ła w lep­szy bądź słab­szy spo­sób admi­ni­stra­cja. Miłej lek­tu­ry!

Histo­rycz­nie naj­star­sza sfe­ra, jej pod­sta­wo­wą cechą jest zagwa­ran­to­wa­nie nie­na­ru­szal­no­ści w zakre­sie trzech sta­nów: bez­pie­czeń­stwa (1), porząd­ku (2) i spo­ko­ju publicz­ne­go (3) oraz trzech dóbr: życia (1), zdro­wia (2) i mie­nia (3).

regla­men­ta­cja ozna­cza róż­no­rod­ną sfe­rę dzia­łal­no­ści admi­ni­stra­cji, któ­rej isto­tą jest ogra­ni­cze­nie w dzie­dzi­nie wyko­rzy­sta­nia skład­ni­ków pro­ce­su wytwa­rza­nia, świad­cze­nia usług i obro­tu towa­ro­we­go, swo­bo­dy dzia­łal­no­ści pod­mio­tów gospo­da­ru­ją­cy­ch w imię sze­ro­ko poję­te­go inte­re­su spo­łecz­no-eko­no­micz­ne­go

Przez regla­men­ta­cję rozu­mie się więc m.in. ogra­ni­cze­nie pra­wem pew­ny­ch form dzia­łal­no­ści, jak np. mono­pol pań­stwa na pro­wa­dze­nie tota­li­za­to­ra spor­to­we­go czy nie­zbęd­ne uzy­ska­nie zezwo­le­nia (nie kon­ce­sji!) »klik« na sprze­daż alko­ho­lu.

Poli­cja – gwa­ran­to­wa­nie nie­na­ru­szal­no­ść.
Regla­men­ta­cja – funk­cje kre­atyw­ne w zakre­sie celo­we­go kształ­to­wa­nia dzia­łal­no­ści gospo­dar­czej.
Poli­cja – cof­nię­cie zezwo­le­nia.
Regla­men­ta­cja – wyda­nie zezwo­le­nia.

Jak sama nazwa wska­zu­je, zwią­za­ne są z zapew­nie­niem mate­rial­ny­ch warun­ków życia w spo­łe­czeń­stwie (zarów­no w dzie­dzi­na­ch pozo­sta­wio­ny­ch indy­wi­du­al­nej ini­cja­ty­wie jed­no­stek np. zapew­nie­nie miesz­ka­nia, jak i pozo­sta­wio­ny­ch zor­ga­ni­zo­wa­niu przez admi­ni­stra­cję publicz­ną np. ubez­pie­cze­nia­ch spo­łecz­ny­ch). To w rama­ch tej sfe­ry poja­wią się takie pro­gra­my jak „Rodzi­na 500+”.

Ta sfe­ra obej­mu­je dzia­ła­nia pole­ga­ją­ce na regu­la­cji nie­ma­te­rial­ny­ch warun­ków życia w spo­łe­czeń­stwie, poprzez (zazwy­czaj) wyda­nie decy­zji admi­ni­stra­cyj­ny­ch czy naka­zy wyni­ka­ją­ce wpro­st z usta­wy (ex lege) – obo­wią­zek szkol­ny.

Nie­zwy­kle istot­ny, wyni­ka­ją­cy wpro­st z Kon­sty­tu­cji zakaz inge­ren­cji w pew­nej mate­rii lub dopusz­czal­no­ść inge­ren­cji jedy­nie w okre­ślo­ny­ch przy­pad­ka­ch, jak np. zakaz ogra­ni­cza­nia praw i wol­no­ści wymie­nio­ny­ch w art. 233 Kon­sty­tu­cji (god­no­ść, oby­wa­tel­stwo, ochro­na życia, huma­ni­tar­ne trak­to­wa­nie, itd…).

Nowa sfe­ra, powią­za­na ze sfe­rą regla­men­ta­cyj­ną. Ozna­cza ona (rozu­mia­na przed­mio­to­wo) wszel­kie admi­ni­stra­cyj­no-praw­ne spo­so­by wpły­wa­nia na rynek przez pań­stwo, poprzez: regu­la­cję cen, usta­na­wia­nie praw wyłącz­ny­ch i szcze­gól­ny­ch w for­mie sta­no­wie­nia norm praw­ny­ch i ich wład­cze sto­so­wa­nie. Nato­mia­st w rozu­mie­niu przed­mio­to­wym zwią­za­na jest ze spe­cjal­ny­mi orga­na­mi regu­la­cyj­ny­mi, szcze­gól­nie licz­ny­mi w admi­ni­stra­cji Unii Euro­pej­skiej.

Admi­ni­stra­cja chcia­ła pil­no­wać [poli­cja] i ogra­ni­czać [regla­men­ta­cja], a więc regu­lo­wać życie oby­wa­te­li [regu­la­cyj­na]. W zamian za to oby­wa­tel wycią­gnął do admi­ni­stra­cji rącz­ki aby uzy­skać coś w zamian [świad­cze­nia mate­rial­ne] oraz [świad­cze­nia nie­ma­te­rial­ne] oraz pogro­ził pal­cem by czę­ść jego praw nie pod­le­ga­ła dys­ku­sji [zakaz inge­ren­cji].

Po omó­wie­niu pod­sta­wo­wy­ch zagad­nień czas już na pra­wo admi­ni­stra­cyj­ne. W następ­nym wpi­sie omó­wię spo­so­by defi­nio­wa­nia pra­wa admi­ni­stra­cyj­ne­go oraz pogra­ni­cze pra­wa admi­ni­stra­cyj­ne­go.

>Zagadnienie opracowane na podstawie: Prawo administracyjne, Jan Boć (red.), Kolonia Limited 2010.<